Sutra, 4.januara se navršava 80 od velike Novosadske racije odnosno od masovne likvidacije Srba, Jevreja i Roma koje su u januaru 1942. izvele mađarske vlasti na području tada okupirane Bačke.
Kao izgovor za akciju, koju su tadašnje mađarske vlasti službeno opisale kao policijsku raciju, je poslužilo nastojanje da se likvidira tamošnji partizanski pokret, ali u stvarnosti su mađarske vlasti nastojale da se uklone “neželjeni elementi”.
Mađarski fašistički diktator Miklós Horthy čiji režim je izveo ovaj zločin među desničarima u današnjoj Mađarskoj uživa poštovanje a u ranijim izjavama hvalio ga je i premijer Viktor Orban.
– Period između dva svetska rata bio je prekretnica za Mađarsku. Da nas istorija ne zakopa, potrudili su se izuzetni državnici Miklós Horthy, Bethlen Ištvan i Klevelsberg Kuno – rekao je Orban 2017. godine a Svetski jevrejski kongres i Federacija mađarskih Jevreja osudili su Orbanovu izjavu.
Njegov bivši ministar János Lázár ranije je položio i cvijeća na grob Miklósa Horthya.
Pic1: former minister of Orbán-government, János Lázár places flowers at the grave of Miklós Horthy.
— István Ujhelyi (@istvan_ujhelyi) November 18, 2019
Pic2: Governor Horthy and Hitler.
Do u see any problem @EPP? pic.twitter.com/Cun4rRNO3g
Miklósa Horthya su nacisti uklonili sa vlasti i internirali u oktobru 1944. godine, kada je izrazio spremnost za potpisivanje primirja na početku bitke za Budimpeštu kada je Crvena armija bila pred vratima. Tada su ga nacisti odveli u Bavarsku gdje je bio u zatvoru do kraja rata.
Miklós Horthy je u Jugoslaviji proglašen za ratnog zločinca ali vlastima SFRJ nije bio dostupan. Suđeno mu je na Nirnberškom procesu ali je nakon kraće robije pušten i do kraja rata živio je u Portugalu pod tamošnjim fašističkim režimom. U Mađarskoj je proces njegove rehabilitacije započet od strane Viktora Orbana a na jednom Bogoslovskom fakultetu postavljena mu je spomen ploča.
Kraljevina SHS imala ulogu u dovođenju na vlast Miklósa Horthya
Ono što je danas posebno apsurdno jeste savez srpskih i mađarskih desničara iako su se kroz istoriju srpskoj strani takvi potezi često vraćali kao bumerang.
Naime još 1919. godine Rumunija, Čehoslovačka i Kraljevina SHS odlučile su intervenisati u Mađarskoj i ugušiti tek osnovanu Sovjetsku Republiku Mađarsku na čijem čelu se nalazio revolucionar Béla Kun.
Upravo nakon te intervencije u kojoj su dinastija Karađorđević i tek osnovana Kraljevina Srba Hrvata i Slovenaca imali ulogu, Miklós Horthy je doveden na vlast na kojoj je ostao duže od 20 godina.
Nakon okupacije, uslijedio je takozvani “Bijeli teror” Miklósa Horthya koji je već tada počeo pokazivati naznake fašizma. Mnoge žrtve bijelog terora bile su i Židovi a u prvom redu stradali su mađarski komunisti.
Intervencija Male Antante i napad na Sovjetsku Republiku Mađarsku 1919. imala je cilj gušenje komunističke revolucije koja se već bila prelila i u južne dijelove susjedne Slovačke gdje je stvorena Slovačka Sovjetska Republika.
Ipak obje tek osnovane komunističke države slomljene su brzo jer njihove slabo naoružane jedinice bez direktne veze sa Crvenom armijom, nisu izdržale udar tri vojske koje su izvršile ovu intervenciju pod patronatom zapadnih saveznika.
Nakon intervencije u Mađarskoj koje su sprovele Rumunija, Čehoslovačka i Kraljevina SHS, na vlasti se učvrstio nacionalno-konzervativni režim Miklósa Horthya.
Miklós Horthy je 1. marta 1920. do 15. oktobra 1944. služio je kao regent Mađarske. Uveo je Mađarsku u rat na strani Hitlera i učestvovao u agresiji na Jugoslaviju i Sovjetski Savez.
Odgovoran je za istrebljenje Jevreja i zločine nad civilima. U avgustu 1941. godina Horthyjeva vlada je naredila deportaciju Jevreja iz zemlje, a oko 20 hiljada njih kasnije je ubijeno od strane njemačkih trupa.
U Jugoslaviji je proglašen za ratnog zločinca zbog masovnih likvidacija srpskih civila u Vojvodini. Mađarski vojnici su odgovorni za smrt ili deportaciju skoro 20 hiljada građana Vojvodine. Jedan od najpoznatijih zločina ove vojske je masovno ubistvo Srba, Jevreja Roma i antifašista upravo u Novosadskoj raciji koja je počela na današnji dan 1942. godine.