Ubrzo pošto su vodeće njemačke stranke predstavile kandidate za kancelare, ankete pokazuju da predstavnica Zelenih ima veću podršku od nasljednika Angele Merkel na čelu demohrišćana, s mogućnošću da na izborima u septembru unese svjež vazduh u ustajalu političku scenu i duboko preoblikuje njemačku politiku, pišu svjetski mediji.
Zeleni ispred CDU
Konzervativni savez Angele Merkel pao je iza Zelenih na najniži rejting u anketama u utorak, 20. aprila, nekoliko sati nakon što je imenovao svog kandidata za novog kancelara Njemačke Armina Lašeta (Laschet), piše Tajms (The Times) naglasivši da je u pitanju jedno od najoštrijih udaljavanja glasača od Unije u modernoj njemačkoj istoriji.
Ako bi opšti izbori bili održani ovog vikenda 28 odsto birača podržalo bi Zelene, dok bi 21 odsto podržalo Uniju, odnosno savez Hrišćansko-demokratske unije (CDU) i Hrišćansko-socijalne unije (CSU), pokazuje istraživanje emitera NTV i RTL. Unija je na jesen vodila s čak 20 poena razlike.
Anketa sprovedena u dva dana tokom kojih su Zeleni i Unija imenovali svoje kandidate za kancelara, vjerovatno će biti protumačena kao presuda 60-ogodišnjem Lašetu, ali bi također mogla značiti talas entuzijazma za novu političku figuru stranke Zelenih, Analenu Baerbok (Annalena Bearbock).
Kampanju za nasljednika Merkelove, koja se povlači na jesen, Lašet počinje kao jedan od najmanje popularnih političara na prvoj liniji fronta u zemlji, naglašava Tajms. Od 2017. bio je guverner Sjeverne Rajne-Vestfalije, najmnogoljudnije regije i srca njemačke industrije, gdje je 69 odsto birača nedavno reklo da je nezadovoljno njegovim rezultatima. On trenutno ne ulijeva mnogo povjerenja među biračima CDU, od kojih samo 12 odsto vjeruje da je Lašet najbolji izbor stranke za kancelara.
Nakon nominacije, Merkelova i druge istaknute ličnosti okupile su se oko Lašeta u pokušaju da ojačaju njegov autoritet. On je brzo obećao svom poraženom rivalu unutar Unije, Markusu Soderu koji je na čelu CSU-a, “centralnu ulogu” u kampanji za opšte izbore 26. septembra, obećavajući da će ga svakodnevno konsultovati ako bude potrebno. Dvije konzervativne stranke su saveznici od osnivanja moderne njemačke države 1949. godine, međutim njihov savez je poremećen borbom između njihovih lidera.
Ideološka i generacijska bitka
Dvije vodeće njemačke stranke, Hrišćanski demokrati i Zeleni, konačno su odlučile da se takmiče ko će zamijeniti kancelarku postavljajući ne samo ideološku bitku, nego i generacijsku, piše Njujork tajms (The New York Times) naglasivši da je pitanje hoće li Nijemci glasati za promjene, ili će se držati politike Angele Merkel, koja je ispostavila skoro dvije decenije ekonomske snage i političke stabilnosti.
Četredesetogodišnja Analena Baerbok iz Zelenih nikada nije bila u vladi i obećava novi početak za Njemačku. Ona se suočava s Arminom Lašetom (Laschet), 60-godišnjim guvernerom najveće pokrajine i odnedavno predsjednikom CDU koji je obećao da će nastaviti konzervativnu politiku koju je vodila Merkel.
Dok su demohrišćani i dalje najjača politička snaga u zemlji, njihov društveno konzervativni, brend slobodnog tržišta ukorijenjen u tradicionalnim hrišćanskim vrijednostima, teško je pogođen nemoći da upravljaju najnovijim talasima korona virusa i prozivkama oko nestašice vakcina. Nedjelju dana, umjesto da se fokusiraju na izmjene zakona kojim se reguliše pandemija, ističe list, konzervativci su bili obuzeti bitkom između dvojice lidera unutar unije CDU-CSU.
U govoru o prihvaćanju nominacije, Lašet je najprije pozvao na jedinstvo dajući svoju viziju Njemačke kao raznovrsne zemlje gdje svako ima priliku da slijedi svoje snove, ali je dao malo detalja o tome kako će budućnost izgledati. Nasuprot tome, naglašava Njujork tajms, Baerbok se u svom govoru osvrnula na potrebu borbe protiv klimatskih promjena i preoblikovanje političkog sistema zemlje kako bi se zadovoljile potrebe Nijemaca u 21. vijeku.
Izbori u septembru biće ključni ne samo za Njemačku, nego i za Evropu, ocjenjuje Njujork tajms i dodaje da će novi lider biti izabran za najmoćniju ekonomiju kontinenta i jednu od njenih vodećih snaga za demokratske vrijednosti, u vrijeme kada nacionalistički i populistički pokreti dobijaju na snazi.
Jasan kontrast
Odluke o kandidatima za septembarske izbore o novom kancelaru Njemačke konačno donose neku jasnoću o tome ko će nakon 16 godina zamijeniti Angelu Merkel, piše Vašington post (The Washington Post) uz ocjenu da će pobjednik predstavljati novu eru za Njemačku, ali i Evropsku uniju.
Nejasno je koliki će uticaj penzionisanje Merkelove imati na položaj demohrišćana, dok pandemija dodaje novi nivo nepredvidivosti kampanje. Nakon što je na početku pandemije zbog uspješnog rukovođenja situacijom Merkelova CDU pobrala pohvale, u proteklih godinu dana stranka je u anketama pala za oko 10 procentnih poena.
Ipak, ukazuje Vašington post, vakcinacija se ubrzava u Njemačkoj a birači bi do septembra mogli da budu manje frustrirani načinom na koji se demohrišćani nose s pandemijom. “Ovo je nevjerovatno intenzivna izborna godina”, rekao je Torsten Fas (Thorsten Faas), profesor političke sociologije iz Berlina. “Skoro sve izgleda moguće.”
Šezdesetogodišnji Lašet smatra se oličenjem tradicionalnog političkog karijeriste unutar Hrišćansko-demokratske unije dok je, ističe vašingtonski list, 40-ogodišnja Baerbok zvijezda u usponu u Zelenima, stranci za koju se očekuje da će postati dio koalicione vlade poslije izbora i mogla bi da bude u poziciji da zamijeni kancelarku.
“Kontrast je prilično jasan”, rekao je Peter Matušek (Matuschek), politički analitičar anketara Forsa. “Ona je mnogo dinamičnija”, kazao je uz ocjenu da nikada nije bilo toliko moguće da Njemačka dobije zelenog kancelara kao što je to danas.
Vazduh ustajale političke scene
Politički uspon Zelenih djeluje nezaustavljivo i nominacija Analene Baerbok kao prve kandidatkinje njemačkih Zelenih za kancelarku pokazuje ambicije stranke da uzdrma ustajalu političku scenu na izborima u septembru, ocjenjuje Fajnenšl tajms (The Financial Times) u svom uredničkom komentaru.
Nijedna vladajuća koalicija sada ne djeluje vjerodostojno bez stranke Zelenih, dok bi se Hrišćansko-demokratska unija Angele Merkel, mogla ‘preseliti’ u opoziciju. Poslije višegodišnje vladajuće koalicije, politička promjena može biti samo dobra stvar, ukazuje list naglasivši da to biračima pruža veći izbor i dobrodošlu šansu da se suprotstave koaliciji koja je premalo učinila da pripremi zemlju za tehnološki, ekonomski i geopolitički poremećaj s kojim se suočava.
Izbor Baerbok pokazuje da umjereni čvrsto kontrolišu njenu stranku, nekada razuzdani ekološki protestni pokret koji je sazreo između radikala i pragmatičara. Njeno imenovanje je bilo glatko i saglasno. Zeleni su, ističe londonski list, pokazali disciplinu koja je nekada bila zaštitni znak njemačkih konzervativaca.
Kao stranka obnove, koja je u jednoj od svježijih anketa imala sedam poena više od desnog centra, Zeleni mogu da uzmu glasove i CDU i Socijaldemokrata, stranci zaglavljenoj na dalekom trećem mjestu. U toj utrci se Baerbok ističe protiv svojih starijih muških rivala otupljujući najjači argument Lašeta da bi glasanje za Zelene omogućilo bivšim komunistima da uđu na vlast.
U ovom trenutku, ukazuje Fajnenšl tajms, Zeleni imaju politički zamah i vjerovatno će dublje preoblikovati njemačku politiku. Iako su neke zelene doktrine zabrinjavajuće, posebno poreska politika koja kažnjava bogatstvo kao i oklijevanje trošenja na odbranu, stranka unosi svjež vazduh u njemačkoj političkoj sceni. Više istog je posljednje što Njemačkoj treba, zaključuju urednici Fajnenšl tajmsa.
Slobodnaevropa.org