Protesti u Srbiji zbog uzastopnih masovnih pucnjava prošlog meseca prerasli su u subotu u najveće ulične demonstracije u glavnom gradu Beogradu, otkako su demonstranti svrgli Slobodana Miloševića sa mesta predsednika Srbije 2000. godine, piše New York Times.
Protesti “Srbija protiv nasilja” koji se održavaju svake sedmice dobijaju zamah od početka maja kada je u dva masakraubijeno 18 ljudi što je izazvalo talas odbojnosti javnosti na ono što kritičari lidera zemlje , Aleksandra Vučića, osuđuje kao „kulturu nasilja“ koju promovišu vlast i lojalni mediji.
Subotnji protest, peti i najveći do sada, pojačao je pritisak na gospodina Vučića da ispuni bar neke od zahteva demonstranata. Ti zahtjevi uključuju smjenu visokih službenika za provođenje zakona i povlačenje dozvola za emitovanje provladinim televizijskim stanicama koje su ozloglašene po emitovanju nasilnih rijaliti programa i ignoriranju opozicionih političara.
„Dosta je bilo“, poručio je demonstrantima Zoran Kesić, satiričar i televizijski voditelj. “Dosta je bilo nasilja, dosta mržnje i zastrašivanja, dosta poniženja.”
Protesti su prerasli u širi, iako do sada, mirni, revolt protiv sve autoritarnije vladavine gospodina Vučića, koji je vladao balkanskim narodom, prvo kao premijer, a potom i kao predsednik, skoro deceniju.
Gospodin Vučić je svoju političku karijeru započeo kao radikalni nacionalista tokom balkanskih ratova 1990-ih, ali je poslednjih godina nastojao da se predstavi kao proevropski lider koji želi da Srbija oživi svoje zaustavljene napore za pridruživanje Evropskoj uniji. On se protivio uvođenju sankcija Rusiji zbog njenog rata u Ukrajini, ali Srbija jeste glasala u Ujedinjenim nacijama da osudi Moskvu.
Mnogi demonstranti su u subotu skandirali gospodinu Vučiću da podnese ostavku, a jedna grupa je pustila balone sa helijumom na kojima je bio transparent sa porukom „Vučić odlazi“ ispod velike slike predsednika, koji je otplovio u nebo.
Predsjednik, koji je prošle godine u velikoj mjeri pobijedio na ponovnom izboru, odlučan je da ostane na mjestu, odbacujući proteste kao “politički štos” njegovih protivnika.
Za razliku od velikog protesta fudbalskih huligana i podmetanja požara u oktobru 2000. koji je primorao gospodina Miloševića na ostavku, pod kojim je gospodin Vučić bio ministar informisanja, subotnje demonstracije su protekle mirno, osim nekoliko sukoba između demonstranata i provladinih agitatora.
Gospodin Vučić se suočavao – i preživeo – sa velikim uličnim protestima u prošlosti , ali nijedan tako veliki kao u subotu. Prošli protesti, koje su predvodile opozicione stranke i poremećene nasiljem koje su izazvale pristalice vlade, svi su propali, navodi se u tekstu New York Timesa.
Ali Ivan Ivanović, 48-godišnji demonstrant, primetio je da su protesti protiv nasilja, za razliku od ranijih rundi uličnih demonstracija, samo rasli.
„Motivacija je veoma jaka – na tužan način. Ne radi se o opoziciji. Ovo su ljudi kojima je dosta”, rekao je.