Foto:Twitter Viktor Orban
Viktor Orban i Marin Le Pen su na čelu okupljanja krajnje desnice Evrope u Madridu, gdje će lideri ove političke struje zahtijevati „zaokret od 180 stepeni“ u vođenju evropske politike, dok istovremeno raste talas trampizma širom svijeta.
Pod sloganom “Make Europe Great Again”, koji jasno podsjeća na poznatu frazu Donalda Trampa, lideri evropske parlamentarne grupe “Patriote za Evropu” sastaju se u luksuznom hotelu blizu madridskog aerodroma. Među prisutnima su Orban, Le Pen, Salvini, Babiš, Vilders…
Pored mađarskog premijera i liderke Nacionalnog okupljanja (RN), na skupu će govoriti i italijanski potpredsjednik vlade Mateo Salvini (Liga), bivši češki premijer Andrej Babiš (ANO), kao i Gert Vilders, koji je zbog svojih stavova često nazivan „holandskim Trampom“. Njegova Slobodarska stranka odnijela je pobjedu na parlamentarnim izborima u Holandiji prošlog novembra.
Međutim, predstavnici njemačkog AfD-a, koji često uživaju podršku Elona Maska, kao i Braća Italije, stranka premijerke Đorđe Meloni, neće prisustvovati jer pripadaju drugim evropskim političkim grupacijama.
Demonstracija moći
Događaj organizuje španska desničarska stranka Vox, koja očekuje oko 2000 gostiju. Samit se održava dan nakon večere između lidera Patriota za Evropu i Kevina Robertsa, predsjednika ultrakonzervativnog američkog think-tanka The Heritage Foundation.
Cilj okupljanja, kako navodi Vox, jeste da se “definiše strategija koju će grupa zastupnika slijediti u budućnosti” i da se izvrši pritisak na Evropsku uniju kako bi se promijenila njena politika.
Za ove političke vođe, madridski samit je prilika da demonstriraju snagu, primjećuje Stiven Forti, profesor sa Autonomnog univerziteta u Barseloni. On smatra da su Patriote za Evropu, kao relativno nova grupacija, i dalje krhka koalicija.
Treća snaga u Evropskom parlamentu
Sa 86 poslanika od ukupno 720 u Evropskom parlamentu – uključujući 30 iz francuskog RN-a – ova grupacija se pozicionirala kao treća po snazi u Evropskom parlamentu nakon izbora u junu 2024.
Međutim, u Briselu se takmiče sa još dvije desničarske frakcije: Evropskim konzervativcima i reformistima (80 zastupnika), koje predvodi Melonijeva stranka, te sa Evropom suverenih nacija (26 zastupnika), u kojoj je i njemački AfD.
U tom kontekstu, Patriote za Evropu žele istaknuti svoju ključnu ulogu u odnosu na ove konkurentske koalicije, ističe Forti.
“Okupirajmo Brisel!”
Prema riječima Fortija, Patriote za Evropu nastoje iskoristiti talas izazvan pobjedom Donalda Trampa, kao i posljedice njegovih poteza koji uzdrmavaju Evropsku uniju.
Viktor Orban, koga mnogi smatraju Trampovim najbližim saveznikom u Evropi, posljednjih sedmica je uputio niz oštrih izjava, tvrdeći da desnica postaje „novi mejnstrim“.
“Naš je red da okupiramo Brisel!” poručio je Orban.
Slične poruke šalje i lider španskog Voxa, Santjago Abaskal, koji naglašava ideološku bliskost trampizma i evropskog nacionalizma, naročito po pitanju imigracije. “Promjena dolazi: Evropa mora da bira”, izjavio je.
Za Fortija, pokret Patriote za Evropu ima jednu ključnu sličnost sa Trampom: “Njihov cilj je oslabiti Evropsku uniju”. Ipak, smatra da bi Trampove politike mogle izazvati podjele unutar evropske desnice.
Tramp pojačava pritisak na Evropu
Od kako se vratio na vlast, Donald Tramp je zaoštrio svoj odnos prema Evropskoj uniji, prijeteći uvođenjem novih carina i čak ponovo otvarajući pitanje Grenlanda, teritorije koja je pod danskom upravom. Ovi potezi izazivaju zabrinutost čak i unutar nacionalističkih krugova Evrope.
“Voljeti Trampov patriotizam ne znači biti američki vazal”, upozorio je Žordan Bardela, predsjednik RN-a, koji se trudi da održi distancu od američkog predsjednika.
Iz istih razloga, Marin Le Pen će u Madridu pokušati pronaći ravnotežu u odnosu na Trampa, tvrde izvori bliski njenom timu.
Le Penova i njeni saradnici navodno nisu bili oduševljeni sloganom “Make Europe Great Again”, koji je odabran za samit. Bivša kandidatkinja za predsjednicu Francuske ocijenila je taj izbor „smiješnim“.
4o