Bio je Titov poslednji konkurent za vođu Komunističke partije Jugoslavije – Na današnji dan rođen Blagoje Parović

Blagoje Parović Šmit bio je jedan od vodeći jugoslovenski komunista, član Politbiroa CK KPJ i jedan od najozbiljnijih Titovih konkurenata za mjesto generalnog sekretara KPJ.

Poginuo je na današnji dan u Španskom građanskom ratu 6. jula 1937. tokom bitke za Brunete, 24 kilometra zapadno od Madrida.

Parović je poginuo samo mjesec dana prije nego što je Kominterna tadašnjeg lidera KPJ Milana Gorkića pozvala da dođe iz Pariza u Moskvu odakle se nikada nije vratio.

U trenutku pogibije Parovića, odluka o uklanjanju Gorkića već je bila donesena tako da se Parović smatrao jedinim ozbiljnim Titovim konkurentom za mjesto Generalnog sekretara.

Godinu dana ranije i sam je pao u nemilost Kominterne zbog ljubavne afere nakon čega se uputio u Španiju gdje je bjesnio građanski rat.

U Španiji je bio  politički komesar XIII internacionalne brigade, pokrenuo i uređivao dobrovoljački list „Dimitrovac”, u kome su tekstovi objavljivani na srpsko-hrvatskom, češkom, španjolskom i slovenskom jeziku .Njegovom inicijativom formiran je bataljon “Đuro Đaković”, sastavljen od dobrovoljaca iz Jugoslavije.

Za razliku od Parovića Tito zvanično nije učestvovao u Španskom građanskom ratu.

Po svjedočenju Čede Kapora u dokumentarnom filmu Al Džazire “Re print ” Tito ga je još 1935. godine u Parizu odgovarao od odlaska u Španiju.

Ipak kada se pojavila fotografija Tita kako se tušira u vojnom logoru u Francuskoj gdje su bili zatvoreni preostali borci nakon povlačenja iz Španije, pojavile su se i kontroverze oko njegove uloge.

Tito po zvaničnoj biografiji nije učestvovao u Španskom građanskom ratu a njegova uloga u Parizu gdje je tada bilo sjedište KPJ, bar zvanično bila je prebacivanje dobrovoljaca preko Pirineja u Španiju.

Brzo nakon smrti Parovića tadašnji lider KPJ Milan Gorkić pozvan je u Moskvu na konsultacije gdje je odmah uhapšen i ubijen u Staljinovim čistkama.

Odmah nokon toga Josip Broz Tito preuzima upravljanje Komunističkom partijom Jugoslavije i na tom mjestu ostaje do smrti 1980.godine.

Kontroverze oko smrti

Mjesec i po dana nakon pogibije Parovića tadašnji lider KPJ Josip Čižinski koji je živio pod lažnim imenom Milan Gorkić pozvan je da dođe iz Pariza u Moskvu na konsultacije gdje je odmah uhapšen i ubijen u Staljinovim čistkama. Tito je odmah nakon toga preuzeo upravljanje Komunističkom partijom Jugoslavije.

Parović u trenutku pogibije bio u nemilosti Kominterne što je dovelo do pojave brojnih kontroverzi oko njegove pogibije.

Prema službenoj verziji, poginuo je u borbi protiv španskih fašista kod Viljanueve de la Kanjade, tokom bitke za Madrid.

August Cesarec je zapisao da je Parović poginuo u svojoj prvoj bici, tako što ga je neprijateljski metak pogodio u glavu dok je vodio juriš.

Sahranjen je na groblju Interbrigadista u Fuencarralu kraj Madrida. Parovićevo telo je bilo izloženo u bazi interbrigadista u Madridu. Pokraj odra je prodefilovala masa madridskih radnika. Veličanstveni pogreb je organizovan na madridskom groblju Fuenkaral.

 Na sahrani su bili mnogobrojni madridski radnici, predstavnici svih interbrigada i vod jugoslovenskih dobrovoljaca iz bataljona “Đuro Đaković”, koji mu je odao vojne počasti.

Nakon smrti Blagoja Parovića, na njegovo mesto je postavljen Božidar Maslarić, kao predstavnik CK KPJ.

Vrhovni sud SSSR je 1958. godine utvrdio da su optužbe protiv Parovića bile montirane i on je rehabilitovan.

Parovićevo tijelo nakon pogibije je bilo izloženo u bazi interbrigadista u Madridu. Pokraj odra je prodefilovala masa madridskih radnika. Veličanstveni pogreb je organizovan na madridskom groblju Fuenkaral. 

Na sahrani su bili mnogobrojni madridski radnici, predstavnici svih interbrigada i vod jugoslovenskih dobrovoljaca iz bataljona “Đuro Đaković”, koji mu je odao vojne počasti.

Nakon smrti Blagoja Parovića, na njegovo mesto je postavljen Božidar Maslarić, kao predstavnik CK KPJ. Vrhovni sud SSSR je 1958. godine utvrdio da su optužbe protiv Parovića bile montirane i on je rehabilitovan.

U rodnom gradu Nevesinju dugo je na glavnom trgu stajao spomenik Blagoju Paroviću.Taj spomenik je je 1970. godine posjetio i sam Josip Broz TIto i položio cvijeće.

Spomenik su 2009. godine uklonile lokalne vlasti i premjestile na drugu lokaciju a na glavnom gradskom trgu podignut je spomenik spomenik ustanicima stradalim u najvećem hercegovačkom ustanku poznatom pod nazivom „Nevesinjska puška“.

Parović je bio obućarski radnik a član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) postao je 1923. godine.

Subscribe to Notifications