Predsjednik Rusije Vladimir Putin održao je danas u Sočiju dug govor u kojem je ponovo obećao dolazak multipolarnog svijeta i ponovio niz ranije izrečenih stavova.
Posebu pažnju privukle su njegove optužbe da Zapad narušava demokratiju što je izazvalo ironične komentare s obzirom da se radi o lideru zemlje koja u ovom trenutku ima više političkih zatvorenika nego što je cijeli SSSR imao u bilo kom trenutku nakon Staljinove ere.
Putin je optužio zapadne vlade da “lažu vlastite građane” i da su demokratske procedure u mnogim državama pretvorile u farsu.
Kao primjer naveo je Rumuniju, gdje je, kako tvrdi, politički establišment spreman na manipulacije kako bi zadržao vlast.
“Vidimo kako u nekim zemljama zabranjuju popularne opozicione političare. Ali takav pristup nikada ne daje rezultate. Elita na Zapadu ne želi predati moć i sve češće prelazi granice zakona, kako unutar svojih zemalja, tako i na međunarodnom planu”, rekao je predsjednik Rusije.
Izjava je zanimljiva u kontekstu Rusije u kojoj se vlast nikada nije promijenila na izborima i gdje su brojne opozicione vođe ubijene a njihove partije zabranjene.
Sa druge strane u većini država Zapada gotovo na svakima izborima poslednjih godina pobjeđuje opozicija što je bio slučaj u SAD-u, Velikoj Britaniji, Njemačkoj, Poljskoj, Finskoj, Švedskoj, Nizozemskoj, Slovačkoj itd. U mnogima od ovih zemalja na vlast su došle partije koje otvoreno izražavaju simpatije prema ruskom lideru i njegovom načinu vladanja.
Kako je Putin zabranio opoziciju
Sa druge strane, Vladimir Putin kojeg je na vlast bez izbora doveo njegov prethodnik Boris Jeljicin, za 25 godina vladavine uništio je gotovo svaki vid opozicionog otpora a samim tim i mogućnost promjene vlasti na izborima.
Partija ubijenog opozicionog lidera Alekseja Navaljnog “Rusija budućnosti” je formalno raspuštena i zabranjena 2020. godine uz obrazloženje da nije ispravila proceduralne nepravilnosti prilikom registracije i da je delovala u suprotnosti sa zakonima o političkim partijama.
Zvanično, razlog je bio “administrativne greške i kršenje formalnih procedura” pri osnivanju i registraciji ali stranka je u suštini zabranjena jer je njen lider jedan od rijetkih opozicionara koji je stvari nazivao pravim imenom i koji je želio promijeniti vlast. Većina dozvoljenih stranaka opzicije po brojnim ocjenama, na ruskoj političkoj sceni samo igra ulogu fiktivne sistemske opozicije koja uopšte ne želi da preuzme vlast.
Kakvu to opoziciju ima Rusija najbolje je objasnio ministar u Vladi Srbije Boris Bratina koji se založio da se sličan model preslika u Srbiji, odnosno da se “nesistemska opozicija” svede na statističku grešku kao u Rusiji i Bjelorusiji a da se pronađu desničari koji će formalno izigravati opoziciju.
Ozbiljna represija počela je 2012. godine kada je Putin ugušio masovne proteste a zatim izveo sistemski udar na medije i organizacije civilnog društva čime je u kratkom roku ugušio sve kritičke glasove u onemogućio bilo kakve kanale komunikacije koji bi drugim učesnicima u izbornom procesu pružili priliku da se profilišu.
Uvođenjem zakona koji zabranjuju financiranje stranih organizacija i ograničavaju djelovanje nevladinih organizacija, Putin je gotovo eliminirao civilnu društvenu strukturu koja bi mogla organizirati otpor.
Mnogi desno orjentisani opozicionari u Rusiji su podržali ovaj potez ali su se ubrzo suočili sa suštinskim pitanjem. Ako nećemo pomoć sa strane, kojim resursima se suprostaviti režimu? Kako okupljati ljude, slati poruke, organizvati bilo šta ako su svi mehanizmi slanja prouka i društvenog organizvoanja u rukama režima?
- Zastupnica ruskih komunista kritikovala rat u Ukrajini pa optužena za terorizam i izbačena iz partije koja izigrava opoziciju Putinovom režimu
- Kako je Putin ugušio masovne proteste 2012. godine i zašto danas svi uče od njega. Ucrtao je put do vlasti koja se ne može promijeniti
Poslednji ekser u kovčeg demokratije Putin je zakucao nakon početka ivazije na Ukrajinu kada je donio novi niz restriktivnih zakona koji svaku kritiku njegove politike kažnjava višegodišnjim kaznama zatvora pod izgovorom “širenja lažnih vijesti o oružanim snagama”.
Kako izgledaju izbori kod Putina
Poslednji ozbiljan pokušaj opozicije da se suprostavi Putinu viđen je na izborima za Moskovskou gradsku dumu 2019. godine kada je mnogim opozicionim strankama i kandidatima zabranjeno da uopšte učestvuju.
Ipak opozicija se ortganizovala i pozvala svoje pristalice da izađu i glasaju za određene kandidate koji su bili na listama “dozvoljenih opozicionih stranaka”.
Epilog je bio takav da je opozicija imala duplo više glasova od Putinove Jedinstevene Rusije ali su izborne jedinice bila nacrtane tako da je Putin sa pola miliona glasova dobio 25 mandata a opozicija sa milion glasova 20 mandata.
Uspjeh opozicije ipak je doveo do novog vala nasilja i hapšenja opozicionih lidera što se posebno intenziviralo nakon ruske invazije na Ukrajinu. Izbori u Moskvi 2019. smatraju se važnim pokazateljem da Putinov režim gubi legitimitet a strah od gubitka vlasti naširoko se smatra i jednim od glavnih uzroka njegove invazije na Ukrajinu.
Nezavisni mediji teško opstaju. Jednokratnom donacijom ili mjesečnom pretplatom možete nam pomoći da nastavimo kreirati tekstove koje čitate
Podrži nas