Zahir ef. Havić iz fočanskog sela Slatina bio je partizan i vjerski referent u Prvoj proleterskoj brigadi.
Nakon bitke na Sutjesci ustaše su uhapsile Havića i predale ga Nijemcima!
Ubijen je u logoru Sajmište kod Zemuna.
Odnos velikog broja Muslimana prema Narodnooslobodilačkoj borbi Titovih partizana bio je prisan i saveznički.
U napadima na muslimansko stanovništvo prednjačili su pripadnici četničkih pokreta ali od 1943. godine i ustaše počinju na Muslimane gledati kao na „neprijatelje“, a to su bili i razlozi da muslimanske elite počnu javno zagovarati podršku narodnooslobodilačkom partizanskom pokretu.
NOP-u su se za vrijeme Drugog svjetskog rata pridružili i brojni imami.
Shvativši da su partizani jedina vojna sila sposobna da odbrani fizičku egzistenciju muslimana imami su aktivno počeli podržavati jedinice NOB-a nerijetko i sami učestvujući u ratnim dejstvima.
Razlozi zbog kojih su muslimanski vjerski službenici pozivali na pristupanje pokretu koji je sebe definirao kao ‘ateistički i sekularan’ bili su mnogobrojni, a historičar iz Bijelog Polja, gospodin Edin Smailović kazao je da je presudni razlog bio potreba da se očuva biološki opstanak naroda, što je partizanski pokret jedini bio u stanju garantirati.
U dolini Drine kao partizan i borac protiv nacizma djelovao je fočanski imam, rahmetli Zahir efendija Havić koji se priključio partizanima nakon jednog slučaja nasilja u kojem je gotovo svo stanovništvo njegovog rodnog sela Slatina bilo pobijeno.
Kao samosvjestan i obrazovan vjerski radnik Havić se od samog početaka rata suprotstavljao ‘ustaškoj’ politici, a posebno se isticao u „odgovaranju“ mladića svog sela od pristupanja ustaškim vojnim jedinicama.
Kada je shvatio da takva vrsta otpora više nije dovoljna počeo je aktivno agitirati za pristupanje jedinicama NOB-a, nakon čega se i sam priključio partizanskom pokretu.
U Narodnooslobodilačkom pokretu brzo shvataju važnost ljudi poput Havića za omasovljenje jedinica vojnicima koji dolaze iz muslimanske zajednice i on biva imenovan za vjerskog referenta Prve proleterske brigade.
Historičar Dino Dupanović ulogu ljudi poput rahmetli Havića smatra dragocjenom, jer bi bez njihovog učešća u NOB-u mobilizacija muslimanskih masa bila teža i sporija, a razlog je bio činjenica da su mnogi tradicionalno orijentirani Muslimani partizanski pokret smatrali ateističkim.
Posebno je recimo zanimljiv slučaj s imamom rahmetli Smailom Buljubašićem iz sela Vrnograč kojeg su nacisti streljali početkom 1943. godine. Upravo će to biti motiv poznatom slikaru Aleksandru Lucijanu, koji je 1980-ih godina naslikao sliku rahmetli imama Buljubašića na čijoj se ahmediji nalazi zvijezda petokraka. Sličnu sudbinu kao i rahmetli Buljubašić, doživio je i rahmetli Zahir Havić iz Foče.
Imam Zahir Havić se u partizane prijavio 1942. godine, a povod njegovog prijavljivanja bio je ubistvo 90 stanovnika njegovog rodnog sela, od čega je čak bilo 30 djece, kojeg su ustaše i nacisti učinili u razdoblju od 1941. do 1943. godine. Ustaše su nastojale da regrutiraju mještane sela Slatina u svoje redove, međutim Havić se usprotivio tom činu s obzirom da je imao ugled još prije rata. Havić je postavljen za vjerskog referenta Prve proleterske brigade. Međutim, nakon Bitke na Sutjesci ustaše su uhapsile rahmetli Havića i predale ga Nijemcima, koji su ga nakon toga sproveli u logor Sajmište kod Zemuna gdje je umro od posljedica mučenja“.
Čovjek koji na ahmediji nosi ‘crvenu partizansku zvijezdu’ očiti je dokaz da su se u borbi protiv fašizma i nacizma sklapali najrazličitiji savezi. Rahmetli Zahid Havić skončao je kao zarobljenik nacističkog logora, ali njegova besprijekorna moralnost bila je svjetlo za mnoge druge koji su nakon njega kročili na slavni put narodnooslobodilačke borbe legendarnih Titovih partizana.
Muslimani su od sredine 1942. godine sve više počeli prilaziti partizanima. Rezultat takvih događaja je bio da je sve veći broj Muslimana i Hrvata sa teritorija Rame, Konjica, Gornjeg Vakufa, Prozora ali i Bihaćke Krajine počeo pristizati u Titove partizane.
Tu su ključnu ulogu odigrali Nurija Pozderac, Ivan Pelivan, Jure Mikulić i drugi. Pozderac je recimo, Tita doveo u Cazin 22. decembra 1942. godine i upravo u džamiji pozivao ljude da se priključe pokretu. U vrijeme Bihaćke republike su održane dvije konferencije sa islamskim i katoličkim vjerskim službenicima u Bihaću i Cazinu. Na ove dvije konferencije bilo je prisutno ukupno pedeset hodža. Nakon toga upućen je jedan kraći pozdrav Muslimanima u Krajini kojeg su potpisali Sejro Musić hodža III Sandžačke i jedan hodža iz Bosanskog Petrovca.
Jedan od tih mnogobrojnih Muslimana koji su shvatili da ključ opstanka leži u pristupanju narodnooslobodilačkoj borbi bio je i rahmetli Zahir Havić, koji nažalost nije uspio doživjeti oslobođenje zemlje i pobjedu antifašizma. Ali, to nisu razlozi da se njegovo ime i njegov primjer ne spominju kao uzor i ideal jer je Zahir efendija Havić, imam iz sela Slatina kod Foče, bio čovjek koji se, vođen unutrašnjim moralom, odlučio na nezamislivo – Zahir Havić je bio čovjek koji se suprotstavio nacizmu.”