Alice Weidel, jedna od ključnih figura Alternative za Nemačku (AfD), ponovo je u centru političkih zbivanja nakon izuzetnog rezultata njene stranke na prevremenim parlamentarnim izborima. AfD je osvojio 19,9% glasova, čime se pozicionirao kao druga najjača politička snaga u zemlji, odmah iza demokršćanske unije (CDU/CSU), koja prema istraživanjima uživa podršku od oko 30%.
Weidel (45) se često opisuje kao nesvakidašnja predstavnica desnice. Karijeru je započela kao ekonomista s doktoratom iz Kine, a pre nego što je ušla u politiku, radila je u finansijskom sektoru za Goldman Sachs i Allianz Global Investors. Sa svojom partnerkom, filmskom producentkinjom poreklom sa Šri Lanke, odgaja dvoje usvojene dece – što deluje suprotno konzervativnim porodičnim vrednostima koje AfD zagovara.
Ipak, upravo njena kombinacija ličnog profila i političkog nastupa čini je ključnom figurom u nastojanju AfD-a da pridobije širu biračku bazu.
Između pragmatizma i ideologije
Mišljenja o Weidel su podeljena – kritičari je optužuju za oportunizam, dok njeni simpatizeri ističu njen proračunati pristup i sposobnost da stranku prikaže kao ozbiljnu političku alternativu. „Ona ima kapacitet da dopre do srednje klase i konzervativne buržoazije bolje od tipičnih predstavnika AfD-a“, ocenjuje Oliver Lembke, politikolog sa Univerziteta u Bohumu.
AfD je značajno profitirao na rastućem nezadovoljstvu vladom kancelara Olafa Šolca, čija je koalicija izgubila podršku zbog ekonomske stagnacije i problema sa energetskom tranzicijom. Međutim, iako popularnost AfD-a raste, ostaje izolovan na saveznom nivou, jer ostale stranke odbijaju da sarađuju s njim.
Politička prošlost i ideološka orijentacija
Weidel potiče iz porodice s političkim nasleđem – njen deda po ocu bio je sudija u nacističkoj Nemačkoj, a porodica je nakon Drugog svetskog rata proterana iz Šlezije, danas dela Poljske. AfD-u se pridružila 2013. godine, inicijalno kao protivnica finansijske pomoći prezaduženim članicama evrozone. Stranka je od tada prošla kroz značajne ideološke promene, sve se više fokusirajući na pitanja migracija i nacionalnog suvereniteta.
Weidel je skeptična prema klimatskim promenama, podržava smanjenje poreza, ukidanje minimalne plate i redukciju državnog aparata. Takođe se zalaže za oštrije mere protiv ilegalne imigracije, tvrdeći da masovni priliv migranata uzrokuje ekonomske i društvene probleme.
Stavovi o migrantima i LGBT pitanjima.
Alice Weidel, liderka njemačke desničarske stranke Alternativa za Njemačku (AfD), javno je deklarisana lezbijka i živi sa svojom partnerkom Sarah Bossard i njihovom djecom u Švicarskoj.
Iako njena lična situacija odražava istospolnu zajednicu, Weidel se protivi legalizaciji istospolnih brakova, zalažući se za zaštitu “tradicionalne porodice”, dok istovremeno podržava “druge stilove života”. Ona podržava registrovana partnerstva za homoseksualne i lezbejske parove, navodeći da je i sama lezbijka.
Weidel se također protivi edukaciji o seksualnosti prije puberteta, izjavljujući: “Ne želim da se iko sa svojim rodnim glupostima ili časovima rane seksualizacije približava mojoj djeci.”
Ove stavove mnogi smatraju kontradiktornim s obzirom na njenu ličnu situaciju i činjenicu da predvodi stranku koja se protivi pravima LGBTQ+ zajednice. AfD-ov izborni manifest promoviše tradicionalne porodične strukture i protivi se LGBTQ+ pravima, s ciljem osporavanja postojećih zaštita, uključujući zakon o samoopredjeljenju.
Ovakvi stavovi izazvali su proteste LGBTQ+ zajednice u Njemačkoj, koja izražava zabrinutost zbog rastuće anti-queer i anti-trans retorike i potencijalnih prijetnji njihovim pravima.
Budućnost AfD-a
Iako je AfD ostvario snažan izborni rezultat, stranka i dalje nailazi na prepreke zbog svog imidža i političke izolacije. Ipak, analitičari upozoravaju da bi rastuće nezadovoljstvo vladajućom elitom moglo dugoročno ići u korist ove desničarske opcije.
Weidel je uverena u budući uspeh stranke.
„Udvostručili smo broj glasova, dok su drugi izgubili polovinu“, izjavila je svojim pristalicama nakon objave rezultata. „Ako su prve projekcije tačne, znamo šta nas čeka.“
„Ako CDU izda svoje principe i napravi dogovor s levicom, mogu vas uveriti da će novi izbori doći brže nego što mislite – i tada ćemo ih prestići“, dodala je.
Da li će AfD uspeti da sruši političke barijere i postane deo vlasti, ostaje da se vidi u narednim izbornim ciklusima. Sa Alice Weidel na čelu, stranka nastavlja da balansira između populizma i političkog pragmatizma, privlačeći sve širi krug birača.