Gradonačelnik Prijestonice Cetinje Aleksandar Kašćelan, predsjednica Skupštine Maja Ćetković i predsjednik Udruženja boraca NOR-a i antifašista Cetinja Stevan Radunović položili su vijence na spomenik učesnicima Božićnog ustanka na Bajicama i na spomenik Lovćenska vila.
Božićni ustanak je tema oko koje je crnogorsko društvo duboko podijeljeno. Organizovan je uoči Božića 1919. godine i bio je uvod je u krvav oružani otpor dijela Crnogoraca protiv pripajanja Kraljevini SHS i ukidanja Kraljevine Crne Gore na čelu sa dinastijom Petrović.
Uprkos činjenici da je zamišljena na širokoj osnovi, Božićna pobuna nije, za crnogorske ustanike, dala očekivane rezultate i brzo je ugušena. Oružani otpor srpskoj vlasti i njenim pristašama u Crnoj Gori, potrajao je različitim intezitetom do 1929. godine.
U spomen na taj događaj danas su na Cetinju koje važi za uporište pristalica crnogorske nezavisnosti položeni vijenci.
“Poklanjajući se sjenima učesnika Božićnog ustanka, odajemo počast našim sunarodnicima koji su ustali protiv nestajanja Crne Gore i njenog potlačavanja”, kazao je gradonačelnik Kašćelan obraćajući se prisutnima kraj obeliska na Bajicama.
Prema njegovim riječima, njihova žrtva za pravo, čast i slobodu Crne Gore vječni je plamen u srcima svih građana, koji našu državu vide kao dio savremenog svijeta, kao demokratsku, snažnu, prosperitetnu evropsku zemlju, u kojoj svi narodi imaju dovoljno širine za svoje osobenosti.
On je dodao da nas, nažalost, ni vrijeme današnje nije pošteđelo sličnih iskušenja kroz pitanje odnosa države i crkve.
„Ovaj istorijski momenat zahtijeva mobilizaciju svih intelektualnih i političkih kapaciteta, svih demokratskih sredstava, kako bi se zaštitilo pravo jednog naroda na sopstveni identitet. Progresivna, antifašistička, građanska Crna Gora, ona koju domovinom nazivaju građani svih nacionalnosti i vjera, mora se suprotstaviti politici nepravde i revanšizma – ali ne silom i zakidanjem prava drugima, nego pravnim sredstvima i poštovanjem Ustava i zakona države Crne Gore“, poručio je Kašćelan.
Predsjednik Udruženja boraca NOR-a i antifašista Cetinja Stevan Radunović kazao je, nakon polaganja vijenaca na spomenik Lovćenska vila, da tim činom iskazuju poštovanje prema crnogorskim rodoljubima koji su iz daleke Amerike pohitali da pomognu svojoj domovini.
„Nijesu oni pitali da li je Crnoj Gori trebalo da ulazi u taj rat i posebno da ga vodi na taj način, nego su pohitali da, kao što su i uvijek činili njeni pravi rodoljubi, aktivno učestvuju, i žrtvuju svoje živote. Nažalost nijesu stugli do Crne Gore, jer je na ulazu u luku Medova, brod sa 540 putnika ,,slučajno” naišao na savezničku minu i u toj nesreći je stradalo njih preko 380“, naveo je on.
Prema njegovim riječima, u to vrijeme se dešavalo mnogo događaja koji su bili nepovoljni, čak tragični po Crnu Goru, da bi sve to bilo slučajno.
Sve to je, kako dodaje, urađeno pod izgovorom želje crnogorskog naroda i njegovog navodnog oslobađanja od nenarodnog i diktatorskog režima.
Božićni ustanak jedan je od tema oko koje je crnogorsko društvo duboko podijeljeno. Uz pomoć države snimljena je istoimena serija kojom se rekonstruišu ovi događaji o kojima se malo u istoriji govorilo. Jedan od vođa ovog ustanka Krsto Popović takođe je ličnost oko koje je društvo u Crnoj Gori podijeleno a nedavno je pokrenuta inicijativa da mu se podigne spomenik na Cetinju.