Nema puno primjera u istoriji da je jedna partija zabranila samu sebe. Ipak to je uspjelo sovjetskim komunistima koji su na današnji dan 29. 8.1991. godine preko svojih kadrova u Vrhovnom sovjetu Sovjetskog Saveza donijeli odluko kojom su suspendovne aktivnosti Komunističke partije Sovjetskog Saveza (KPSS) i zabranjen njen rad.
Ova odluka je došla kao rezultat pokušaja puča od strane tvrdolinijaša unutar partije, koji su pokušali da svrgnu Mihaila Gorbačova i preuzmu vlast kako bi zaustavili njegove reforme poznate kao “perestrojka i glasnost”. Ipak ovom formalnom činu kraja KP SSSR-a prethodile su godine birokratizacije u kojima su ideje komunizma potpuno napuštene.
Pokušaj puča se dogodio od 19. do 21. avgusta 1991. godine, ali je propao zahvaljujući lojalnosti ključnih vojnih jedinica tadašnjem sovjetskom lideru Mihailu Gorbačovu .
Nakon neuspjelog državnog udara, Gorbačov je pod pritiskom predsjednika Rusije Borisa Jeljcina , koji je imao sve veću političku moć, suspendovao aktivnosti KPSS-a preko odluke Vrhovnog sovjeta. Par dana ranije on je podnio ostavku na funkciju generalnog sekretara ove partije koja je vladala zemljom nepunih 75 godina.
U odluci koja je javno dostupna navodi se da je na osnovu dostupnih podataka o učešću rukovodećih organa KPSS u pripremi i izvođenju državnog udara 18-21.avgusta 1991. Vrhovni sovjet odlujčio obustaviti aktivnosti KPSS na celoj teritoriji SSSR-a, nalažući organi Ministarstva unutrašnjih poslova osigura sigurnost svoje materijalne imovine i arhive, a bankarske institucije obustave sve operacije sa novčanim fondovima.
Mjesec dana kasnije Boris Jeljcin, koristeći svoj položaj predsednika Rusije, izdao je ukaz o zabrani aktivnosti Komunističke partije na teritoriji Rusije i konfiskaciji partijske imovine. Ovaj događaj je bio ključan trenutak koji je doveo do kraja političke dominacije Komunističke partije i ubrzao raspad Sovjetskog Saveza, koji će uslediti nekoliko meseci kasnije, u decembru 1991. godine.
Spirala birokratskog samouništenja koji je Moa Cetung davno predviđao sovjetskim komunistima
Lide komunističke Kine Mao Cedung (Mao Zedong) predviđao je upravo ovakav kraj Komunističkoj partiji Sovjetskog Saveza (KPSS) zbog onoga što je smatrao birokratizacijom i udaljavanjem od revolucionarnih principa. Ova kritika je bila centralna u Maovom ideološkom sukobu sa Sovjetskim Savezom a i danas je broni ljevičarski filozofi smatraju preciznom analizom koja je dovela do propasti komunizma.
Mao je verovao da birokratizacija i stagnacija unutar komunističke partije mogu dovesti do njene degeneracije, što bi na kraju moglo ugroziti postignuća socijalističke revolucije. On je isticao da unutar partije postoje elementi koji su skloni restauraciji kapitalizma i povratku starih društvenih struktura.
Zbog toga je Kulturna revolucija je bila pokušaj da se ti elementi identifikuju i uklone kroz masovnu mobilizaciju i radikalne društvene promene.
Mao je verovao da revolucija ne može stati nakon uspostavljanja socijalističke države, već mora da se nastavi kako bi se sprečila restauracija kapitalizma i pojava novih privilegovanih slojeva, odnosno „crvene buržoazije“. Kontinuirana revolucija je trebala da osigura da narod ostane mobilisan i da se partija ne birokratizuje.
Ova teorija je bila centralna za Maovu teoriju koju i danas savremeni ljevičarski filozofi smatraju njegovim najvećim doprinosom . On je verovao da partija mora biti u stalnom kontaktu s masama, učiti od njih i raditi u njihovom interesu, kako bi se izbeglo otuđenje i birokratizacija.
novidani.com