U Beču je danas održan sastanak lidera evropske ekstremne desnice na kojem je dogovoreno osnivanje nove frakcije u Evropskom parlamentu – “Patriote za Evropu”.
Ovaj “patriotski” savez ima cilj postati najveća desničarska grupa u Evropskom parlamentu uz formiranje jake opozicione snage protiv etabliranih stranaka.
Bivši neonacisti i bivši liberali
Frakciju osnovaju ultradesničari mađarskog premijera Viktora Orbana, bivši neonacisti iz Slobodarske partije Austrije (FPÖ) i dojučerašnji liberali bivšeg premijera Češke Andreja Babiša.
Da bi ovaj savez nastao Babiš je formalno napustio Alijansu liberala i demokrata za Evropu kojoj se priključio 2014. godine. Njegova populistička stranka ANO skrenula je sa liberalnog kursa i zalaže se za bliže odnose sa Rusijom. Danas je ANO jednostrano istupila iz stranke ALDE i njene grupe Renew Europe u Evropskom parlamentu.
Drugi potpisnik je FPÖ, ekstremno desničarska stranka Austrije. Ovu stranku osnovao je Anton Reinthaller , bivši nacistički ministar poljoprivrede i SS oficir. Iako FPÖ nije zvanično neonacistička organizacija, njena istorija i ponašanje nekih njenih članova često izazivaju zabrinutost zbog mogućih veza s ekstremno desničarskim ideologijama.
Jedan od najpoznatijih lidera FPÖ-a, Jörg Haider, vodio je stranku od 1986. do 2000. godine. Haider je bio kontroverzan zbog svojih povremenih izjava koje su bile shvaćene kao simpatije prema nacizmu.
U decenijama koje su usledile, različiti članovi FPÖ-a su bili umešani u skandale i incidente povezane s antisemitizmom, rasizmom i nostalgijom za nacizmom. Na primer, 2018. godine vicekancelar Heinz-Christian Strache i drugi visokopozicionirani članovi stranke bili su umešani u skandal oko objavljivanja rasističkih i antisemitskih karikatura.
Kada je FPÖ postala deo austrijske vlade 2000. godine, izazvala je međunarodnu osudu i sankcije od strane Evropske unije zbog svojih ekstremno desničarskih stavova i prošlosti.
U poslednjim godinama, FPÖ je pokušala da se distancira od svoje ekstremno desničarske prošlosti, tvrdeći da je modernizovana stranka koja se zalaže za konzervativne i patriotske vrednosti. Ipak, optužbe za ekstremizam i dalje prate stranku.
Najavljuju promjene
“Promijenit ćemo evropsku politiku tako da ona ponovo služi nacijama i našim ljudima. Mi ćemo preferirati nacionalni suverenitet od federalizma, slobodu od naredbi, a mir od rata”, poručio je bivši premijer Češke Andrej Babiš koji je učestvovao na sastanku.
Pored njega u Beč je, između ostalig, stigao i mađarski premijer Viktor Orban, a domaćin je bio Herbert Kickl, predsjednik Slobodarske stranke Austrije.
Kickl je objasnio da su njegova FPO, Orbanov Fidesz i Babišev ANO pobijedili na evropskim izborima u svojim zemljama i da bi sada željeli formirati zajedničku grupu u Evropskom parlamentu. On je naglasio da će se ovom savezu pridružiti i druge stranke.
Orban je uoči sastanka poručio da evropske desničarske stranke treba da formiraju jaku grupaciju u Evropskom parlamentu kako bi reformisale EU iznutra.
“Desničarske stranke treba da formiraju jake grupe u Evropskom parlamentu, a zatim da razviju saradnju među njima. Trebalo bi okrenuti pogled na Pariz i Beč”, naveo je.
Osim austrijskih i čeških konzervativaca i desničara, frakciju bi trebali činiti i predstavnici stranke slovačkog premijera Roberta Fica koja se zvanično deklariše kao ljevičarska ali je odavno zauzela desničarske pozicije. Takođe očekuje se da se savezu pridruži i poljska stranka Pravo i pravda (PiS) koju vodi Jaroslav Kaczynski a koja je izgubila vlast u ovoj zemlji.
Orban i njegovi saveznici na nivou Evropske unije izrazili su veliko nezadovoljstvo raspodjelom pozicija nakon izbora, a koje su većinom pripale zvaničnicima iz Evropske narodne partije (EPP) te socijaldemokrata (S&D). Ovakvu raspodjelu Orban je okarakterisao kao udar na cijelu Evropu i njene vrijednosti.