Patrijarh Srpske pravoslavne crkve (SPC) Porfirije negirao je da SPC ima pretenzije na teritorije, da ugrožava suverenitet i da se bori za vlast, tvrdeći da „oni koji to govore obmanjuju narod“.
Ovo je poručio obraćajući se u subotu, 25. septembra, vjernicima okupljenim ispred manastira Đurđevi stupovi u Beranama, gdje u nedjelju 26. septembra treba da se obavi čin ustoličenja novoizabranog episkopa budimljansko – nikšićkog Metodija.
Osvrćući se na javne kritike u Crnoj Gori što nije pominjao crnogorski narod u svojim govorima, srpski patrijarh je rekao da crkva poštuje one koji se deklarišu Crnogorcima:
„Neko je kritikovao da nisam izgovorio ‘crnogorski narod’. Neka bude ko god hoće Crnogorac. A onaj, ne samo koji hoće, nego koji zna svoje korjene, svoje stablo i plodove Vasojevićevskog stabla, zna i hoće da pripada srpskom narodu“, rekao je Porfirije čije je riječi pratio aplauz okupljenih:
„To ne znači da mi ne prihvatamo, ne razumijemo i ne poštujemo i one koji žive pored nas, a deklarišu se, osjećaju da su Crnogorci. U crkvi Hristovoj međutim, nema ni Srbina ni Crnogorca, nema Albanca ni Hrvata… nema apsolutizovanja bioloških konteksta svoga postojanja“, zaključio je patrijarh Porfirije tezu o Crnogorcima u Beranama.
Berane je grad na sjeveroistoku Crne Gore u kome dominantno žive građani koji se nacionalno izjašnjavaju Srbima i vjernici su Srpske pravoslavne crkve.
Svečanom dočeku patrijarha Porfirija prisustvovalo je nekoliko hiljada građana Berana i vjernika iz drugih gradova Crne Gore i regiona. Prilikom dolaska patrijarha razvijena je duga trobojka sa natpisom „Dobro nam došao vladiko“. Trobojke je nosio veliki broj vjernika koji su skandirali i „Kosovo je srce Srbije“.
Patrijarh Porfirije je ustvrdio da se crkva ne može poistovijetiti ni sa jednom političkom ili bilo kakvom državnom granicom.
„Granice crkve se ne mogu mijenjati kad god se promijene granice država. Države postoje veće i manje i nas ne interesuje da li se neka država uvećala ili smanjila. Naša Srpska pravoslavna crkva je autokefalna crkva. Nemamo ništa protiv, neka se svako organizuje u bilo koju vrstu molitvene zajednice, pod uslovom da ne ugrožava bilo koga i elementarno ljudsko dostojanstvo“, rekao je patrijarh naglašavajući da ipak tako organizovana molitvena zajednica ne može biti u jedinstvu sa vaseljenskim pravoslavljem:
„Kao takva zajednica ne može nikada uzeti ni ukrasti identitet pravoslavnoj crkvi koja ima svoju kanonsku jurisdikciju i ovdje na ovim prostorima“.
Ovo je druga posjeta patrijarha Porfirija Crnoj Gori od kada je izabran na najviši položaj u Srpskoj pravoslavnoj crkvi. Prethodno je patrijarh Porfirije boravio u Crnoj Gori kada je trebalo ustoličiti mitropolita crnogorsko primorskog Joanikija u Cetinjskom manastiru.
Patrijarh Porfirije je u Beranama podsjetio na događaje na Cetinju:
„Nisu nam dali da uđemo u našu rođenu kuću u Cetinjski manastir. Nasilnim, najbrutalnijim putem neko je htio da nas spriječi da uđemo u našu kuću. To je bila podvala koja je je htjela da prikaže našu crkvu kao izvor svih nevolja i izvor svakog zla.“
Zbog oštrog protivljenja građana i Opštine Cetinje, opozicionih partija predvođenih Demokratskom partijom socijalista (DPS), Srpska pravoslavna crkva je odustala od organizovanja okupljanja na Cetinju povodom ustoličenja Joanikija. Mitropolit Joanikije i patrijarh Porfirije su stigli u Cetinjski manastir helikopterom, praćeni teško naoružanim pripadnicima specijalne policije.
Samo ustoličenje Joanikija je 5. septembra proteklo u okolnostima sukoba policije i demonstranata koji su blokirali Cetinje.
Slobodnaevropa.org