Novi Dani
Sa ove distance

“Skidaj onu tablu ulica Selmanagić Reuf Crni” – Evo ko je bio čovjek kome je Ratko Mladić oduzeo ulicu 1995. godine u Srebrenici

Jedan od najpoznatijih snimaka nastao 11. jula 1995. godine u Srebrenicu je onaj kada Ratko Mladić ulazi u grad i izdaje naređenje “pravac Potočari”. Nekoliko koraka kasnije Mladić je zastao, pogledao oko sebe i naredio jednom vojniku da “promjeni naziv ulice”.

Na snimku se čuje kako Mladić govori : “Skini ovu tablu, ulica Selmanagić Reuf- Crni. Skinite to, ajde. Penji se bre čoveče nemoj da ti govorim deset puta i ponesi to”.

O čovjeku čiju je tablu Mladić skinuo malo toga se danas može pronaći a jedino što se zna jeste da se radi o Srebreničanu koji se borio u Narodnooslobodilačkom ratu.

Zbog toga je jedna od ulica u Srebrenici prija rata nosila njegovo ime ali o njegovom ratnom putu malo toga je napisano.

U arhivama NOVJ pronašli smo nekoliko odlomaka koji govore o ratnom putu ovog sarajevskog obavještajca koji je pod komandom Vladimira Perića Valtera vodio oružane akcije u okupiranom Sarajevu.

Knjiga “Sarajevo u revoluciji (4 dio)” otkriva da je Reuf Selmanagić Crni bio obavještajac Visočko-fojničkog partizanskog odreda, odnosno, obavještajac sa terena Visokog.

Sa Valterom branio Sarajevo

U knjizi se navodi da je Reuf Selmanagić Crni bio član partijske organizacije Komunističke partije Jugoslavije u garnizonu Rajlovac kojom je rukovodio Mustafa Saračević.

Zadatak jedinice bio je da organizuje ilegalni partijski rad i prebacuje dobrovoljce iz grada u partizanske odrede.

U knjizi se navodi da je uz njegovu i pomoć drugih ilegalaca preko Centra i drugih veza, u NOB stupilo preko 2000 ljudi iz Sarajeva i okoline.

Samo jednom organizovanom akcijom, 9. septembra 1944. godine, izvukli smo iz Vazduhoplovne baze Rajlovac veći broj avijatičara oficira, podoficira i domobrana, koji su po dogovoru izašli sa punom ratnom opremom i oružjem (mitraljezima, puškomitraljezima, avio-mitraljezima i drugim lakim automatskim oružjem). Sa sobom su donijeli i nekoliko raketnih pištolja. Njih sam postrojio i sa dopisom i uz jače obezbjeđenje, preko sela Dvor uputio u štab X divizije 5. korpusa NOVJ. U ovoj akciji su iz Centra učestvovali Kočo Nikolajević i ja, a iz vojnog garnizona Rajlovac, Mustafa Saračević i Reuf Selmanagić Crni, koji su tada i stupili u NOVJ, navodi se u knjizi.

Odlomak iz knjige Sarajevo u revoluciji

Rođak čuvenog arhitekte koji je obnavljao porušeni Berlin

Porodica Selmanagić, čuvena zemljoposjednička porodica iz Srebrenice, ostavila je duboke tragove u istoriji grada kao i vrijedne doprinose u svijetu nauke.

Pored Reufa Selmanagića Crnog puno poznatiji član ove porodice bio je Selmana Selmagić, čuveni arhitekta iz Srebrenice koji je nakon rata živio u DDR-u.

Selman Selmanagić

Kao ubijeđeni i deklarirani komunist, Selmanagić se uoči Drugog svjetskog rata, na poziv prijatelja, vraća u Njemačku gdje je studirao, a u Berlinu će provesti sve ratne godine radeći kao filmski arhitekt i scenograf u UFA-inim studijima.

Učestvovao je u proizvodnji propagandnih filmova zabavnog karaktera sarađujući aktivno sa pokretom otpora.

Profesorica istorije umjetnosti iz Sarajeva Aida Abadžić-Hodžić pojasnila je da je Selmanagić završetak Drugog svjetskog rata dočekao u porušenom Berlinu i tada zapravo počinje njegova blistava karijera izvanserijskog arhitekte.

-Već tokom rata, zajedno sa grupom bliskih saradnika, Selmanagić počinje izrađivati planove za obnovu grada, a nakon okončanja rata svoje ideje počinje realizirati u dva smjera. Projektuje sportske objekte i aktivno radi u restauraciji spomenika kulture, pojašnjava Abadžić-Hodžić.

„Tu je njegova ključna uloga. On je do 1945. do 1960. bio član tima za obnovu grada Berlina. Njegova je zasluga bila dvostruka.  Radio je na izgradnji objekata iz sporta i kulture i bio je autor najvećeg nogometnog stadiona u istočnom Berlinu. Imao je veliku zaslugu u zaštiti i obnoci spomenika kulture i to mu Njemačka, pogotovo ovih godina, priznaje. Upravo zaslugom Selmana Selmanagića mnogi objekti nisu porušeni do kraja, kao berlinska katedrala, jer se on zauzeo da se obnove, uvjeravajući sovjetske generale da su to spomenici nulte kategorije. Njegovo ime je istaknuto u historiji evropske arhitekture i dizajna Njemačke. Mnogo je poznatiji u Njemačkoj nego kod nas jer kod nas i nema realiziranih ni sačuvanih projekata“ izjavila je ranije Abadžić-Hodžić.

Ove godine vlast ponovo ukinula ulicu Reufa Selmanagića Crnog

Nakon rata naziv ulice Reufa Selmanagića Crnog ponovo je vraćen i ova ulica nosila je njegovo ime sve do aprila ove godine kada je vlast predvođena SNSD-om odlučila promijeniti sva imena ulica koje baštine vrijednosti Narodnosolobodilačkog pokreta.

Skupština opštine Srebrenica je 15. aprila donela odluku o promeni naziva ulica u tom gradu i selu Skelani, u srebreničkoj opštini. Ta odluka i realizovana i postavljene su table s novim nazivima ulica. Tako je ulica Reufa Selmanagića Crnog preimenovana u Dubrovačku ulicu

Ulica Maršala Tita sada nosi naziv Ulica Republike Srpske, a Trg Mihajla Bjelakovića, imenovan po partizanskom heroju koji je poginuo u borbi protiv ustaša 1944. u ovom gradu, Trg Republike Srpske.

Ulica Istočnosbosanske brigade menja ime u Nikole Tesle, Ulica Srebreničkog odreda u ime Ive Andrića, a Trg bratstva i jedinstva u Trg mladosti.

Zašto bi bila ulica MaršalaTita u Srebrenici ako ne baštinimo vrijednosti njegove, rekao je ranije Momčilo Cvjetinović, zamjenik načelnika ove opštine.

Pročitajte još