Novi Dani
BIH

U Ljubuškom otkriven spomenik “Bugojanskoj grupi” koja je 1972. upala u Jugoslaviju i pokušala dići ustanak

U Ljubuškom je danas otkriven spomenik pripadnicima “Bugojanske grupe” – paravojne formacije koja je 1972. godine upala u Jugoslaviju kako bi podigla ustanak za samostalnost Hrvatske.

Grupu su činili hrvatski nacionalisti i emigranti koji su u neuspjeloj akciji ubili 15 vojnika JNA i pripadnika Teritorijalne odbrane a ispostaviće se da se radilo uglavnom o Hrvatima iz okolnih mjesta.

Spomenik ovoj grupi otkriven je danas uz svečanost koja je održana ju središtu Ljubuškog, a spomenik je otkrio sin Ludviga Pavlovića, jednog od preživjelih članova grupe koji je osuđen na dugogodišnju robiju.

Nakon otkrivanja spomenika, molitvu je predvodio humački gvardijan fra Dario Dodig koji je i blagoslovio spomen obilježje.

Vijence na spomenik su položili predstavnici Grada Ljubuškog koji je organizator današnjeg događaja, kao i predstavnici Zapadnohercegovačkog kantona.

Operacija Raduša

Akcija koju je izvela grupa kojoj se danas podiže spomenik, bila je poznata pod šiframa Operacija Raduša i Operacija Feniks.

Započela je 20.6. 1972. kada je grupa – prethodno naoružana i obučena u logorima u Zapadnoj Njemačkoj – prešla tadašnju austrijsko-jugoslavensku granicu kod Dravograda i otela jedan kamion.

Nekoliko dana kasnije grupa je došla na predviđenu lokaciju na području planine Raduše u Centralnoj Bosni. Međutim, gotovo odmah je Bugojanska grupa postala predmetom opsežne sigurnosne operacije tadašnjih jugoslavenskih vlasti pod šifrom Raduša 72;

Jugoslavenske vlasti su, prema nekim izvorima, radi akcije hvatanja mobilizirali i do 30.000 pripadnika JNA, milicije i Teritorijalne obrane SR BiH koji su danima na teškom terenu tražili pripadnike ove grupe.

U borbama sa Bugojanskom grupom poginulo 15 pripadnika TO i JNA

Do 28.6. u okršajima s Bugojanskom grupom je poginulo 15 jugoslavenskih vojnika, teritorijalaca i milicionera, ali je i sama grupa likvidirana.

Među poginulim na Jugoslovenskoj strani bili Miloš Popović, kapetan JNA, Branko Blečić, vojnik JNA, Luka Bošnjak, milicioner iz Prozora, Кasim Alijagić, Marijan Bradić, Ismet Čolić, Ahmo Gelić, Franjo Ivanda, Stjepan Radić, Milan Sabljić, Branko Ljubičić, Franjo Grbešić i Mile Odak.

Prema službenim podacima jugoslavenskih vlasti, 15 pripadnika Bugojanske grupe je poginulo u oružanim okršajima, a četvorica su zarobljeni i odvedeni na Vojni sud u Sarajevu. Trojica su osuđeni na smrt, a samo je jedan – Ludvig Pavlović na 20 godina zatvora.

Kaznu je služio u Srbiji ali je nakon uvođenja višestranačja u Jugoslaviji, novo rukovodstvo Hrvatske sastavljeno od članova HDZ je izdejstvovalo od Miloševića premeštanje Pavlovića u Hrvatsku

Pušten je 1991. i odmah se priključio hrvatskim jedinicama. Ubijen je pod nejasnim okolonostima iste godine u zapadnoj Hercegovini. Među hrvatskim desničarima, pogotovo u BiH, pripadnici Bugojanske grupe se smatraju herojima i mučenicima, a po Ludvigu Pavloviću je za vrijeme rata u BiH jedna jedinica HVO .

O ovim događajima Televizija Sarajevo je 1985. snimila mini-seriju Brisani prostor, a novinar Đorđe Ličina je napisao knjigu Dvadeseti čovjek.

Pročitajte još