U danima kada je Hitler uspostavljao u Evropi “novi poredak”, kada je prodirao ka Moskvi, stvorena je prva slobodna teritorija u okupiranoj Evropi.
Njen centar bio je grad Užice u Srbiji a Užička Republika trajala je od oslobođenja 24. septembra 1941. do konačnog sloma u njemačkoj ofanzivi 29. novembra 1941. godine.
Poraz NOP-a u Srbiji 1941. godine i povlačenje glavnine snaga u Bosnu bio je veliki udarac za ovaj pokret uz Srbji.
Po svjedočenju ključnih aktera NOP-a, dolazi do masovnih prelazaka u četnike i raspuštanja partizanskih odreda koji se u Srbiju vraćaju tek u jesen 1944. godine.
Dio negativnog raspoloženja stanovnika tog kraja prema partizanima i KPJ očuvao se vremenom pa je tako u septembru 1991. godine kada se navršavalo 50. godina osnivanja Užičke Republike, sa užičkog Trga partizana uklonjen spomenik vrhovnog komandanta NOVJ, vođe KPJ i predsjednika SFRJ Josipa Broza Tita.
Po preporuci republičke vlade da se uklone znamenja i nazivi sa njegovim imenom i likom, Izvršni savet SO Užice donio je po hitnom postupku odluku o uklanjanju spomenika “koji je iritirao najveći broj stanovnika grada” koji krase svijetle revolucionarne tradicije prve slobodne teritorije u okupiranoj Evropi.
Ovom odlukom, međutim, bili su pogođeni borci Užica, koji su se energično suprotstavili, ocenjujući je nezakonitom i ishitrenom.
Spomenik je u danima prije uklanjanja bio mesto na kome su nekoliko puta osvanuli su grafiti a jednog jutra se i omča našla na vratu monumentalne figure.Pri samom činu uklanjanja spomenika, najglasniji su bili mladi iz Užica. Oni iz starijih generacija su samo odmahivali glavom.
– Da ga razlupamo, pa da komade prodajemo kao Berlinski zid – predložio je tada jedan srednjoškolac.
Drugi je naglas pitao: “Gde mu je sad Šesta lička?!”.
Novidani.com