Vučićevi “studenti”, koje režim pokušava prikazati kao predstavnike svih studenata pod sloganom “studenti koji samo žele da uče”, pojavili su se kao kontrapunkt studentskim protestima i blokadama u Srbiji.
Ova grupa, koju mnogi smatraju podržavateljima režima povezanim sa Srpskom naprednom strankom (SNS), dobila je nadimak “ćaci” iz specifičnog konteksta koji je započeo grafitom, a danas je taj izraz postao jedan od ključnih simbola protesta.
“Ćaci u školu”
Priča je počela 22. januara 2025. godine, kada se na ulazu u Gimnaziju Jovan Jovanović Zmaj u Novom Sadu pojavio grafit “Ćaci u školu”, usred protesta protiv vlasti Aleksandra Vučića, nakon tragedije sa nadstrešnicom železničke stanice. Crvenom bojom ispisan natpis trebao je glasiti “Đaci u školu” na ćirilici, ali je autor pogrešno zamenio slovo Đ (Ђ) sa slovo Ć (Ћ).
Studenti i učenici su brzo iskoristili ovu grešku da ismijavaju režimske pristalice, a termin “ćaci” postao je viralni hit. Grafit je izazvao lavinu satiričnih komentara i memova, poput “nagrade za najgore poznavanje ćirilice” i događaja na Facebooku pod nazivom “Tražimo Ćacija da ga pošaljemo u školu”.
Ko su “ćaci”?
Studenti su ovaj izraz počeli koristiti za označavanje onih koji, prema njihovom mišljenju, slijepo podržavaju režim umesto da se bore za prava studenata i pravdu, te koji, kao u slučaju grafita, ni ne mogu da odglume da su studenti.
“Ćaci” su, u očima protestanata, ljudi koje je vlast mobilizovala da stvore privid podrške Vučiću među studentima. Često se tvrdilo da mnogi od njih nisu ni upisani na fakultete, već su članovi SNS-ove omladine ili plaćeni simpatizeri. Portal N1 je 12. marta 2025. godine objavio poruke iz WhatsApp grupe koje sugerišu organizovano regrutovanje za “kampovanje” u Pionirskom parku.
Ćaciland
Na X-u je pojam “Ćaciland” postao popularan kao naziv za taj kamp, ismijavajući njegove učesnike kao “lažne studente”. Na primer, Miloš Pavlović, student medicine poznat kao “Ćaci”, postao je meta kritika nakon govora na mitingu podrške Vučiću, a plenum njegovog fakulteta ogradio se od njega.
Snimci i fotografije iz Pionirskog parka u centru Beograda, gde su danima boravili oni koji se predstavljaju kao “studenti koji samo žele da uče”, pokazuju sve – članove SNS-a i drugih stranaka na vlasti, lokalne funkcionere, mlade i starije simpatizere Vučića, koji nemaju nikakve veze sa studentima, ljude sa ruba društva, ekstremne desničare, ratne veterane i kvazi-ratne veterane, a kako se čini, najmanje onih koji zapravo studiraju.
“Ko ne skače, taj je ćaci”
Sve njih studenti i oni koji ih podržavaju posprdno nazivaju “ćaci”, a sam izraz je brzo prerastao u širi simbol. Studenti u blokadama koriste ga gotovo na svakom koraku, i kao naziv za one koji im se suprotstavljaju i kao razlikovni faktor između sebe i njih. Na nedavnoj blokadi RTS-a pevali su: “Ko ne skače, taj je ćaci.” Ista pesma peva se i večeras, kada se u Beogradu dočekuju protestanti iz drugih gradova uoči velikog protesta.
Pokušaj vlasti da preotme naziv “ćaci”
U pokušaju da preokrene narativ, vlast je pokrenula kampanju pod sloganom “I ja sam Ćaci!”, pokušavajući da neutralizuje negativnu konotaciju izraza i prikaže ga kao simbol marljivih studenata koji žele da uče.
Premijer u ostavci, Miloš Vučević, podelio je na mrežama poruku “I ja sam ćaci”, a istu sliku podelili su i drugi članovi SNS-a. Međutim, kampanja vlasti postala je novi predmet sprdnje među studentima u blokadi i njihovim podržavaocima.