Poslije preusmjeravanja aviona na letu iz Atine za Viljnus, u Minsku su zadržani i uhapšeni opozicioni novinar Roman Protaševič i njegova djevojka Sofija Sapegi. Očevidac u avionu opisuje dešavanje prije slijetanja.
Bjeloruski univerzitet u Viljnusu je u ponedjeljak saopštio da je njihova studentkinja Sofija Sapegi (23) takođe pritvorena u Minsku, poslije prinudnog slijetanja i zatražio njeno puštanje na slobodu. Ona je takođe bila u avionu Rajanera i putovala je novinarom Romanom Protaševičem.
Pritvor Sapege potvrdila je njena porodica, rekao je za Rojters portparol Evropskog humanističkog univerziteta (EHU) i dodao da su Sapega i Protaševič bili zajedno na odmoru u Grčkoj.
Potaševič je odmah reagovao
U nedjelju 23. maja popodne, Rajanerov let 4978 već je započeo spuštanje u glavni grad Litvanije kada je pilot najavio da će avion iznenada preusmjeriti za Minsk, glavni grad susjedne Bjelorusije. Nije bilo objašnjenja.
Ali jedan od putnika u Boingu 737 odmah je reagovao: ustao je sa sjedišta, i iz prtljažnika iznad glave uzeo torbu i iz nje izvadio laptop. Zajedno sa mobilnim telefonom dao ga je djevojci koja je sjedila pored njega.
Bjeluruski novinar disident Roman Protaševič (26), nije imao puno vremena. Minsk je udaljen od Viljnusa manje od 200 km. Preusmjeravanje traje nekoliko minuta.
Borbeni avion MiG-29 je po naređenju bjeloruskog predsjednika Lukašenka prisilio putnički avion da leti za Minsk
„Kada je objavljeno da ćemo sletjeti u Minsk, Roman je ustao, otvorio prtljažnik, uzeo prtljag i pokušao da podijeli stvari”, rekao je sinoć poslije sedmočasosvne odiseje litvanski putnik koji se agenciji Rojters predstavio samo kao Mantas.
„Mislim da je pogriješio. Bilo je dosta ljudi. Mogao je stvari dati meni ili drugim putnicima, a ne djevojci, koja je mislim, takođe uhapšena”.
Izvan aviona – iako Mantas to nije vidio – nalazio se borbeni avion MiG-29 iz sovjetske ere, koji je po naređenju bjeloruskog predsjednika Aleksandra Lukašenka natjerao avion da leti za Minsk.
Protaševičh, 26 je odmah odvojen po dolasku u Minsk, kaže očevidac.
„Vidjeli smo da je Roman zaustavljen zbog nekih stvari u prtljagu”, rekao je Mantas, dodajući da je provjeren prtljag i ostalim putnicima koje su autobusima odvezli do terminala. Tamo su proveli nekoliko sati čekajući da se ponovo ukrcaju u avion.
„Vidjeli smo kroz prozora da Roman stoji sam, i jedan policajac sa psom je pokušavao da nađe nešto (u njegovom prtljagu)”, prenosi agenciaj Rojters.
Represija pojačana od leta
Bjeloruska vlast, na čelu s Lukašenkom, započela je oštar obračun sa neistomišljenicima kada su poslije predsjedničkih izbora 9. avgusta 2020. širom zemlje izbili masovni antivladini protesti.
Protesti zbog zvaničnih rezultata glasanja, prema kojima je Lukašenko dobio više od 80 odsto glasova, trajali su do dolaska oštre zime, uprkos nastojanju vlasti da ih uguše hapšenjima i represijom nad demonstrantima i aktivistima. Zbog učešća na demonstracijama od avgusta je uhapšeno više od 34.000 ljudi, od kojih je policija hiljade brutalno pretukla.
Na meti vlasti, i nakon što su protesti zamrli, našli su se i nezavisni mediji i novinari. Vlast je prošle nedjelje uhapsila 11 zaposlenih popularnog bjeloruskog portala TUT.
Roman Protaševič je novinar i koosnivač kanala u aplikaciji Telegram, ključnog za razmjenu informaciju među protivnicima predsjednika Bjelorusije Aleksandra Lukašenka.
Dw.com